TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Av. Sevda Erdan Kılıç: “Kadın
dayanışmasını büyütüp, eşit yurttaşlık temelinde, eşit temsiliyeti sağlayacağız”
CHP İzmir Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Av. Sevda
Erdan Kılıç, 5 Aralık Dünya Kadın Hakları günü nedeniyle yazılı açıklama yaptı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, 5 Aralık 1934
tarihinde bir kez daha tüm dünyaya örnek olacak bir karara öncülük ettiğini, kadınların siyasi
hayatta seçme ve seçilme hakkı için harekete geçtiğini belirten Av. Sevda Erdan Kılıç, “1926
yılında Medeni Kanun ile başlayan çağdaşlaşma, 1934 yılında Seçim Kanunu’nda yapılan
değişiklik ile bundan 86 yıl önce kadınlar en demokratik haklarına kavuştu.” dedi.
CHP Milletvekili Av. Kılıç, 5 Aralık 1934’de kadınların ilk kez oy kullanmasının ve aday
olabilmesinin önü açıldığını, Türkiye’nin bu kararla; Fransa, İtalya, Hırvatistan ve
Slovenya’dan 11, Romanya’dan 12, Bulgaristan’dan 13, Belçika’dan 14, Yunanistan’dan 15,
İsviçre’den ise tam 36 yıl önce kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıdığını bildirdi.
Kadınların ilk kez oy kullandığı ve aday olabildiği TBMM 5. Dönem seçimlerinin 8 Şubat
1935’te yapıldığını, 17 kadın milletvekilinin ilk kez TBMM’ye girdiğini, ara seçimlerde bu
sayının 18’e ulaştığını vurgulayan Av. Sevda Erdan Kılıç, “Böylece kadınlar TBMM’deki tüm
milletvekillerinin (400) yüzde 4,5’ini oluşturdu. Ülkemiz bu temsil oranıyla, o dönem
dünyada 2. sırada yer alırken; bugün 190 dünya ülkesi arasında 124. sırada bulunmaktadır.”
dedi.
– “Kadının siyasal katılımı; eğitim, ekonomik özgürlük ve sosyo-ekonomik
faktörlerle olur”
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Av. Sevda Erdan Kılıç, eşitlik
mücadelesinin öncüsü olan özgür kadınların şehri, demokrasinin, barışın ve özellikle eşitliğin
şehri İzmir’i TBMM’de temsil etmekten her zaman için onur duyduğunu ifade ederek,
açıklamasında şunları kaydetti:
“Cumhuriyet tarihinin en ileri devrimlerinden biridir seçme ve seçilme hakkını elde etmek;
bu bir kadın devrimidir. Bu devrimin sonucu olarak yıllar sonra ben de Parlamento’da bir
kadın milletvekili olarak bulunuyorum. Ancak nüfusumuzun yarısını oluşturan kadınlar karar
alma mekanizmalarında yeterince yer alamamaktadır. 86 yıl önce birçok ülkeden önce seçme
ve seçilme hakkını elde etmiş olsak da şu an bulunduğumuz noktada bu konunun çok
gerisindeyiz. Parlamentoda, sosyal hayatta, iş yaşamında eşit ve adil yaşamı savunuyoruz ve
bunun için mücadele ediyoruz. Bizim mücadelemiz kadar devletin de bu konuda geliştireceği
ve üreteceği politikalar olmalıdır. Çünkü toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması devletin
sorumluluğundadır. Kadının özgür ve eşit bir birey olduğunun kabul edilmesi, kadının insan
hakkı ihlalini de ortadan kaldıracaktır. Bunun için de devlet, başta eğitim olmak üzere tüm
kurum ve kuruluşlarıyla birlikte koordineli ve samimi olarak toplumda kadına bakış açısını
değiştirecek, zihniyet dönüşümünü yapacak politikalar üretmek ve uygulamaya koymak
zorundadır. Bu bağlamda; kadının siyasal katılımı elbette eğitim, ekonomik özgürlüğü ve
sosyo-ekonomik faktörlerden bağımsız düşünülemez.
Tüm bunların yapılabilmesi için de kadın bakış açısına sahip kadın milletvekili sayısının
artması gereklidir. 584 milletvekilinin olduğu Meclisimizde, kadın milletvekili sayısı 101
olup, oranı ise yüzde 17,29’dur. 190 ülke arasında kadın bakanlar sıralamasında 138.
sıradayız. Parlamento’daki kadın milletvekilleri sıralamasında ise 124. sırada bulunmaktayız.
Mevcut 17 bakanımızdan sadece 2’si kadındır. Bu oranlar kadın temsilinin yeterince
gerçekleşmediğinin göstergesidir. Finlandiya’daki 19 bakanın 12’si kadındır. Biz neden bir
gün böyle bir orana ulaşmayalım. Kadınların siyasette yeterince söz sahibi olmaları, karar
mekanizmalarında yer almaları için kadının önündeki engellerin kaldırılması gerekmektedir.”
CHP İzmir Milletvekili Av. Sevda Erdan Kılıç, bugün Türkiye’de özgürlükçü
demokrasinin yerleşmesinin en temel koşullarından birinin, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması
olduğunu vurguladı.
Kadın ve erkeğin eşit olduğu, kadınların güçlü ve bağımsız olduğu, karar verme
süreçlerine erkeklerle eşit düzeyde katılabildiği ve tam anlamıyla eşit yurttaş olduğu bir
toplumun ancak özgür ve demokratik bir toplum olabileceğine işaret eden CHP’li Av. Sevda
Erdan Kılıç, kadın hakları konusundaki esas dönüşümün, toplumsal cinsiyet rolleri ve bunlara
ilişkin değer yargıları değiştirilerek gerçekleşeceğini ifade etti.
– “CHP bir toplumsal dönüşüm projesi öneriyor”
CHP Milletvekili Av. Kılıç, CHP’nin bir toplumsal dönüşüm projesi önerdiğini dile
getirerek, şu hususları belirtti:
“Bu toplumsal dönüşüm projesi, toplumsal cinsiyet rollerini değiştirecek ve bunun
temeline kadınların eşit yurttaşlık hakkını koyacaktır. CHP, Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu
yana yasal, siyasal anlamda öncüsü olduğu kadın-erkek eşitliğini, bugün tam anlamıyla hayata
geçirmek ve güçlendirmek için gerekli siyasi irade ve kararlılığa sahiptir. CHP, hukuksal
alanda attığı adımlarla Türkiye’de kadın-erkek eşitliğine ilişkin ilk büyük dönüşüme imza
atmıştır. Şimdi sıra, hukuksal planda atılan bu adımların toplumsal yaşamın her alanına fiilen
nüfuz etmesi için gerekli olan toplumsal zihniyet değişikliğini gerçekleştirmektedir. CHP, bu
değişikliği gerçekleştirebilecek birikim, vizyon ve güce sahip tek siyasal partidir. CHP, her
yurttaşın eşit olduğu, temelinde insan hakları bulunan özgürlükçü demokrasiyi kuracak,
kadın-erkek eşitliğini toplumsal yaşamın her alanına hakim kılacaktır.”
– “Kadın temsilinin yüzde 50 olması teklifini Meclis’e sunacağız”
İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Av. Sevda Erdan Kılıç, Cumhuriyet Halk
Partisi olarak; ulusal ve yerel meclislerde kadın temsiliyetinin artırılması amacıyla, tüm
partilerin zorunlu olarak uygulayacağı; “cinsiyet kotasının yüzde 50 olmasına” ilişkin Siyasi
Partiler Yasasında değişiklik yapacak teklifi hazırladıklarını bildirdi. Teklifi tüm kadın
örgütlerine yolladıklarını ifade eden Av. Kılıç, “Onların da görüşlerini aldıktan sonra
teklifimizi Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu ve kadın milletvekillerimizin
imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunacağız.” ifadesini kullandı.
CHP İzmir Milletvekili Av. Kılıç, bütün kadınların Parlamento’daki temsilcileri ve onların
sesi olduklarını, onların taleplerini Meclis’te dile getirdiklerini kaydederek, “Sokaktaki
herhangi bir kadının sorunu varsa, bu aynı zamanda bizim de sorunumuzdur. Bizler kadın
dayanışmasını büyütmek zorundayız, çünkü kadınlar değişim ve dönüşümün dinamiğidir.”
dedi.
