Geçtiğimiz ay, Brezilya Donanması’na ait olan ve 600 ton asbest barındırdığı iddia edilen “NAe São
Paulo” isimli uçak gemisinin gövdesinin sökülmek üzere İzmir Aliağa’ya gönderileceği açıklandı.
TBMM Çevre Komisyonu CHP Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Murat Bakan, konuyu Meclis
gündemine taşıdı ve ilgili dört bakanlığa sorular yöneltti.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’dan
önergelere yanıt geldi.
‘İzmir, dünyanın atık çöplüğü haline getirilemez’
CHP’li Murat Bakan, “Geminin Haziran ayında Aliağa’ya geleceği duyurulmuştu. Ancak gemi
Brezilya limanında, henüz yola çıkmadı. Gemiyi yakından takip ediyoruz. Ulaştırma Bakanlığı
önergemize verdiği yanıtta, gemi sökümcüsünün izin talebinde bulunulmadığını açıkladı. Bu, bir nebze
olsun içimizi rahatlatsa da konunun takibini sürdüreceğiz. Son 5 yılda 714 gemi sökümü yapılmış, 74
bin 226 ton tehlikeli atık bertaraf edilmiş. Yine son 5 yılda 241 bin 970 kg asbest lisanslı tesislerde
bertaraf edilmiş. Bakanlıkların, plastik atık ithalatında olduğu gibi gemi sökümündeki tehlikeli
atıkların bertarafına ilişkin beyanları da inandırıcı değil. Plastik atıkların ekonomik değer olduğunu
iddia ediyorlardı. Sonra Avrupa’nın çöplerinin tarım alanlarına gömüldüğü, dere kenarlarında yakıldığı
ortaya çıkınca yasaklama cihetine gittiler. Benzer bir durum da asbestli gemiler için geçerli. Havamızı,
suyumuzu, toprağımızı, denizlerimizi kirleten, halk sağlığını tehdit eden bu tehlikeli atıkları
kentimizde istemiyoruz. İzmir, dünyanın atık çöplüğü haline getirilemez” diye konuştu.
Ulaştırma Bakanlığı’na izin başvurusu yok
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu CHP’li Bakan’a, “Bahse konu gemi ile ilgili gemi
sökümcüsü/acentesi tarafından Bakanlığımıza yapılmış herhangi bir izin talebi bulunmamaktadır”
yanıtını verdi.
Son 5 yılda 714 semi sökümü yapıldı. 74 bin 226 ton tehlikeli atık bertaraf edildi
Çevre ve Şehircilik Bakanı, CHP’li Murat Bakan’ın önergesine verdiği yanıtta şu verileri paylaştı:
“2020’de 118 gemi söküldü, 10568,388 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.
2019’da 128 gemi söküldü, 18553,794 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.
2018’de 158 gemi söküldü, 16427,765 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.
2017’de 189 gemi söküldü, 16552,209 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.
2016’da 121 gemi söküldü, 12123,982 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.”
Yani Türkiye’de son 5 yılda 714 semi sökümü yapıldı. 74 bin 226 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.
Son 5 yılda toplam 241 bin 970 kg asbest bertaraf edildi
Öte yandan Bakanlık son 5 yılda söküm için getirilen gemilerde tespit edilen asbest miktarlarını da
paylaştı: “2020’de 130 bin 950 kg, 2019’da 69 bin 300 kg, 2018’de 13 bin 960 kg, 2017’de 25 bin 610
kg, 2016’da 2 bin 150 kg asbest lisanslı tesislerde bertaraf edildi.” Yani Türkiye’de son 5 yılda toplam
241 bin 970 kg asbest bertaraf edildi.
Çalışma Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı soruları yanıtsız bıraktı
CHP’li Bakan’ın, asbest içeren gemilerin söküm işlemlerinin yapıldığı işletmelerde çalışan işçilerin
çalışma koşulları ile asbeste maruz kalınması sonucunda oluşan meslek hastalıklarıyla ilgili çalışmalar
olup olmadığı sorularına Çalışma Bakanlığı’nca yanıt verilmedi. Murat Bakan’ın Sağlık Bakanı
Fahrettin Koca’ya yönelttiği “Halk sağlığını ilgilendiren hususlarda karar vericiler arasında olmak için
bir çalışmanız veya çabanız olacak mı? Bu konuda diğer Bakanlıklarla koordinasyon ve iş birlikleriniz
neler?” soruları da yanıtsız kaldı.
